Distopik bir sinemanın içinde üzere hissettiren toz fırtınaları bilhassa kurak ve yarı kurak iklimlerde görülen Göztepe Escort bir meteorolojik olay Bu meteorolojik olay azalan yağış ve artan kuraklık oranıyla birlikte daha sık görülüyor Hâl bu türlü olunca da karşımıza toz fırtınasının yanında ‘toz taşınımı’ ‘toz bulutu’ üzere Göztepe Escort Bayan sözler de çıkar oldu
Pekala bu sözler ne manaya geliyor toz fırtınaları neden daha sık yaşanır oldu bir toz fırtınası esnasında dışarı çıkmak tehlikeli mi gelecekte çok daha fazlaı ve Escort Göztepe kuvvetli toz fırtınası mı yaşanacak
Evvel toz fırtınası toz taşınımı ve toz bulutu sözleri ne manaya geliyor ona bakalım
Toz fırtınası çölleşmiş alanlarda kuvvetli rüzgârlar sebebiyle taşınan toz taneciklerinin savrularak geniş bir alana yayılması olarak tanımlanıyor Bu savrulma ağırlaştıkça bulutlaşarak turuncumsu bir renk alıyor ve havayı kaplıyor bu da toz bulutunu oluşturuyor Başlayan toz fırtınasının savrulması sonrası kum ve tozun uzak yerlere taşınmasına da toz taşınımı ismi veriliyor
Fakat günümüzde havada sırf yerden yükselen çöl kumlarının toz tanecikleri değil insan faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ince partiküller de var Bu da daha tozlu bir havaya sebep oluyor Haliyle fırtına esnasında havadaki toz ölçüsü da bu partiküllerin de tesiriyle artıyor
Türkiye’deki toz taşınımları ve fırtınaları nereden geliyor
Türkiye’ye toz fırtınaları genel olarak Irak ve Suriye üzerinden geliyor Kuzey Afrika üzere toz fırtınalarının ağır olduğu bölgelerden de ülkemize toz taşınımı olabiliyor Uzak uzaklıktan gelen bu tozlar fırtına kadar kuvvetli değil taşınım olarak geliyor
Ülkemizde toz fırtınalarından ve taşınımından en çok etkilenen vilayetlerin başında Konya Karaman Niğde Ankara Kayseri Iğdır ve Şanlıurfa geliyor
Toz fırtınaları neden daha sık yaşanmaya başladı
Toz fırtınaları ekseriyetle fırtınaların oluşturduğu basınç farkının yarattığı hava akımlarının yüzeydeki kum kil toz üzere ince partikülleri taşıması sonucu oluşur Kurak ve yarı kurak iklimlerde görülen bu olay iklim krizinin ve artan kuraklığın tesiriyle daha sık ve daha kuvvetli görülebiliyor
Lakin tek münasebet iklim krizi değil Birebir vakitte bilhassa yağışların az olduğu bölgelerde yeşil alanların azalması ve bitki örtüsünün tahrip edilmesi de toz fırtınalarının daha sık görülmesine sebep oluyor Toprağı tutacak bir bitki kökünün olmaması kelam konusu bölgedeki toprakların rüzgarlardan daha fazla etkilenmesine ve daha fazla havaya karışmasına sebep oluyor Sonucunda da daha sık ve ağır toz fırtınaları yaşanıyor
Bu süreç adeta bir sarmala dönüşüyor Zira toz fırtınalarının taşıdığı partiküller yere indiğinde bitkilerin üzerini de kaplıyor ve fotosentezi engelliyor Bu da bitki örtüsüne daha fazla ziyan veriyor
Bilim insanları yaşanan bu üzücü döngü sebebiyle gelecekte daha fazla toz fırtınası ve toz taşınımına şahit olacağımızı düşünüyor Yani gelecekte Interstaller sinemasındaki üzere tozun hayatımızı adeta ele geçirdiği müthiş bir dünya bizi bekliyor olabilir
Toz fırtınası ya da taşınımı esnasında havayı solumak insan üzerinde fecî tesirlere sahip
Toz fırtınaları ile taşınan partiküller solunduğunda akciğerlere kadar ulaşarak nefes darlığı hırıltılı teneffüs üzere rahatsızlıklara sebep olabiliyor Uzmanlar astım bronşit akciğer yahut alerjik hastalıkları bulunanların havada ağır toz olan durumlarda dışarı çıkmamasını konutların cam ve kapılarını kapatmalarını dışarı çıkmak zorunda kalırlarsa da kollayıcı bir maske takmalarını öneriyor
Teneffüs hastalıklarının yanında çöl kumları ile birlikte taşınan yüksek ölçüde kurşunun da insan sıhhati üzerinde epeyce makus tesirleri var Kurşun çökelerek toprağa tarım alanlarına ve su kaynaklarına karışıyor Buradan da bedenimize giriyor Uzmanlar kemik ve dokularda biriken kurşunun beyin hasarlarına ve ölümlere sebep olduğunu söylüyor Ayrıyeten düşük dozda kurşun birikiminin bile anne karnındaki bebeklere ve çocuklara büyük ziyan verdiği söz ediliyor Tozun tıpkı vakitte cilt ve saç sorunlarına de yol açabileceği söyleniyor
Toz fırtınası yaşandığında ne yapmalıyız
Toz fırtınalarının ağır yaşandığı coğrafyalarda bu süreçte okulların tatil edilmesi üzere türlü tedbirler alınıyor Kişisel olarak ise toz taşınımı ya da fırtınası devam ederken dışarı çıkmamak içinde bulunulan yere toz girişini engellemek ve şayet dışarı çıkacaksak da maske kullanmak gerekiyor Fakat burada maskenin sırf ‘zorunlu’ durumlarda çıkılması gerekirse etkiyi azaltacak bir takviye elemanı’ olarak sunulduğunu belirtmekte yarar var
