Evcil kuş denilince pek çok kişinin aklına birinci olarak muhabbet kuşları gelecektir. Şayet biraz daha büyük bir kuş isterseniz siyah gagalı, kocaman papağanları da düşünebilirsiniz. Fakat biraz büyük olsun lakin çok da olmasın derseniz karşınıza çıkan seçenek sultan papağanı olacaktır. Sultan papağanları, muhabbet kuşları ile büyük papağan karışımı bir görünüme, çilli üzere görünen yanaklara ve dik sarı saçlara sahiptir.
Hem dünyada hem de ülkemizde en sevilen evcil kuş tiplerinden bir tanesi olan sultan papağanının bu kadar tanınan olmasının tek nedeni dış görünüşü değil. Bu canlılar tıpkı vakitte son derece zekalıdır, çocuklarla ve öteki evcil hayvanlarla çok düzgün anlaşırlar. Yani bu türlü bir canlıyı konutunuza aldığınız vakit ailenize yeni bir birey eklemiş olursunuz. Gelin sultan papağanı hakkında kimi bilimsel gerçeklere yakından bakalım.
Sultan papağanı hakkında bilimsel gerçekler:
Sultan papağanı yüzlerce yıl evvel Avustralya’da keşfedildi:
Kakadugiller ailesine ilişkin bir canlı tipi olan sultan papağanının anavatanı, bugün beslediğimiz pek çok evcil kuş üzere Avustralya’dır. Renkleri nedeniyle İngilizce Cockatiel olarak isimlendirilen bu canlılar ilk sefer 1770’li yıllarda keşfedildiler. Avustralya kıtasının keşfedilmesi sonrası bölgeye akın eden Avrupalılar, meskenlerine döndükleri vakit yanlarında çokça altın ve kafesler dolusu sultan papağanı vardı. Vakit içinde sevilmiş ve dünyanın farklı noktalarına buradan yayılmıştır.
Sultan papağanı çok uzun vakit yaşayabilir:
Doğada hayat müddeti elbette değişiklik gösterebilir lakin evcil bir sultan papağanının ortalama ömrü 15 yıldır. Bu canlılar kediler ve köpekler üzere son derece hassas bir bakıma muhtaçlık duyarlar. Şayet uygun bir etrafta yanlışsız beslenirse ve tüm gereksinimleri vaktinde karşılanırsa 25 yıl ve hatta daha fazla yaşayan sultan papağanları olduğu görülmüştür.
Bu küçük canlılar ormanda on kaplan gücündedir:
Bugün Avustralya bozkırlarına kısa bir seyahat yaparsanız en kurak bölgelerde bile sürüler halinde gezen sultan papağanları ile karşılaşabilirsiniz. Sürü halinde büyük su kütleleri aramak için uzun aralıkları rahatlıkla aşabilirler. Ufak tohumlar ve taze kısımlar bularak uzun mühlet hayatta kalabilirler. Bu açıdan baktığımız vakit sultan papağanlarının son derece toplumsal hayvanlar olduklarını söyleyebiliriz. Bu nedenle şayet onunla sık sık vakit geçirmeyecekseniz ve uzun mühlet tek başına bırakacaksanız çift olarak beslemeniz çok daha yanlışsız olacaktır.
Baba üzere baba:
Sultan papağanları hakkında en enteresan bilgilerden bir tanesi ise erkeklerin son derece başarılı babalar olmalarıdır. Kuluçka ve yeni doğan bakımı süreçleri annenin denetimindedir. Baba ise bu mühlet boyunca yanlarından bir an olsun ayrılmaz. Ailenin güvenliğini sağlamak onun misyonudur. Çocuklarıyla vakit geçirmeyi sever. Daha da değerlisi kendisinden kat be kat büyük yırtıcılar yuvaya saldırmaya çalıştığında bir canavara dönüşür ve ailesini kanının son damlasına kadar korur.
Gece yatmak, sabah kalkmak bilmez:
Kümes hayvanı da olsa yabanî tabiatta süzülen bir yırtıcı da olsa tüm kuşların muhakkak bir uyku sistemi vardır. Hava karardığı vakit uyur, günün birinci ışıklarıyla birlikte uyanırlar. Sultan papağanı için ise bu durum biraz farklı. Sultan papağanı uyuyor, hem de çok uyuyor. Bazılarının günde 14 saate kadar uyuduğu görülmüştür. Bu yüzden çok fazla uyuyan bir sultan papağanınız varsa kaygı etmeyin, bırakın uykusunu alsın.
Sultan papağanı ıslık çalarak mükemmeller yaratabilir:
Vahşi tabiattaki pek çok canlı üzere sultan papağanlarında da ilgi çekmeye çalışan erkeklerdir. Bu ilgiyi konuşarak çekmeye çalışırlar. Özellikle çiftleşme periyodunda bu sesler hayli etkileyici olabilir. Normal periyotta evcil bir sultan papağanı da ıslık çalar. Konuşabilirler lakin asıl usta oldukları alan ıslık çalmaktır. Hatta birtakım sultan papağanları sık sık tıpkı şarkıyı dinlerlerse bu melodiyi ıslıkla başarılı bir biçimde çalabilirler. Uygun bir eğitimle kendinize küçük bir koro oluşturabilirsiniz.
Sultan papağanlarının pek çok farklı renk versiyonu vardır:
Sultan papağanı denilince herkesin aklına birinci olarak sarı saçlı ve kırmızı yanaklı olan versiyon geliyor. Lakin bu canlıların daha pek çok farklı renk versiyonu vardır. Farklı renk versiyonları çiftleştikçe ortaya çok daha farklı varyasyonlar çıkmaktadır. Bunlar ortasında gri renkliler, kırmızı gözlüler, koyu ayaklılar ve hatta pembe renkliler vardır. Tabiatta elbette bu kadar çok versiyon yok lakin evcil olarak beslenip de farklı varyasyonlar birleşip yavruladıkça renkler gerçek bir cümbüşe dönüşmektedir.
Eğer bir sultan papağanı besliyorsanız nizamlı veteriner denetimlerini ihmal etmeyin:
Sultan papağanlarının en az kediler ve köpekler kadar düzgün bakılması gerektiğini söylemiştik. Bu bakım sırf onu uygun beslemek değil, birebir vakitte sistemli olarak da veterinere götürmektedir. Sultan papağanları ve başka kuş tipleri yaşlandıkça böbrek yetmezliği, atardamar sertliği, artrit üzere hastalıklar geliştirmeye başlarlar. Geç fark edilirse maalesef sonu berbat olabilir. Bu nedenle sultan papağanları tertipli olarak veteriner denetimine götürülmeli ve kan testi, röntgen üzere denetimlerden geçirilmelidirler.
Sevimli görünüşleri ve son derece zeki hareketleriyle hem dünyada hem de ülkemizde en sevilen evcil kuş çeşitlerinden bir tanesi olan sultan papağanları hakkındaki bilimsel gerçeklerden bahsederek bu canlıları daha yakından tanımaya çalıştık. Sultan papağanlarını seviyor musunuz? Niyetlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
