Vücudumuzun her bir sistemi başkasını dayanaklar ve hepsi kendi vazifesini yerine getirerek en verimli hâlde hayatımızı sürdürebilmemiz için uğraş gösterir. Solunum sistemimiz ve sirkülasyon sistemimiz örnek olarak bedenin temizliğini sağlamak ismine birbirine yardımcı olur. Başka sistemlerin de kendi ortalarında buna misal bağlılıkları vardır.
Fakat bunların fonksiyonelliğini etkileyecek etkenlerle karşılaşıldığında bedende birtakım sorunlar ortaya çıkabilir. Bu etkenlere örnek olarak ağızdan solumayı göstereceğiz. Kelam konusu durumda beden, alışılmışın dışında bir işleyişle karşı karşıya kaldığından ona ayak uydurmak zorunda kalıyor ve bu yüzden meseleler ortaya çıkıyor.
Yıllardır küçük yaştakilere bunun değeri vurgulanır ama tekrar de değinmekte yarar var. Ağızdan ve burundan solumanın ortasındaki fark tam olarak ne?
Yetişkin de olsanız küçük de olsanız ağızdan ve burundan solumanın ortasındaki fark her vakit kritiktir. Başta “ne de olsa ikisi de aynı yere bağlanmıyor mu?” diye düşünebilirsiniz. Lakin burundan giren hava, ciğerlerinize ulaşmadan evvel farklı basamaklardan geçer.
Örneğin burnumuzun içindeki tüy gibisi yapılar bir filtre sistemi oluşturur ve bu sayede havada bulunan ziyanlı hususlar ciğerlerimize ulaşmaz. Bunun yanında havanın nemli kalması, çok sıcak ya da çok soğuk formda ciğerlerimize ulaşmaması da burnumuz sayesinde gerçekleşir.
İyi, hoş; peki ağzımızdan soluduğumuzda ne değişiyor?
Az evvel saydığımız artıları ağızdan soluduğumuzda elde edemiyoruz. Sonuçta ağzımızda bunu sağlayacak bir filtre sistemi bulunmuyor. Bunun yanında, hava olduğu üzere çekildiğinden kuru bir boğaz, bakterilerden arınmamış bir hava ve daha az oksijen kalıyor elimizde.
Nasıl yani, ağızdan nefes alınca bedenimize daha çok hava giriyorsa nasıl daha az oksijen alıyor olabiliriz ki?
Nefes: Kayıp Bir Sanatın Yeni Bilimi kitabının muharriri James Nestor, burun yoluyla nefes alındığında ağza nazaran yüzde 20 daha fazla oksijen elde edildiğini belirtiyor. Bunun sebebi olarak burundan, yani az evvel anlattığımız evrelerden geçen havanın kana daha rahat karışmasını ve böylelikle deveran sisteminin rahat etmesini sağlamasını gösterebiliriz.
Ağızdan soluduğumuzda havayla birlikte gelen ve istenmeyen unsurlar ise akciğerlere zorluk yaşatabiliyor. Bu halde nefes almaya alışanlar sorun yaşamadıklarını söyleyebilir lakin bu meselelerin uzun vadede ortaya çıkacağını ve geri dönüşünün zahmeti olacağını belirtelim.
Uzun vadede ortaya çıkan bir öbür sorun ise ‘yüzdeki değişimler’
Özellikle ebeveynlerin dikkatli olması gereken bahislerden birine geldik. Zira yüz halinin değişimi konusu, çocuklarda daha kritik. Bu da yüzlerinin hâlâ gelişim basamağında olmasından kaynaklanıyor.
Söz konusu yüzdeki değişimlerin başında çenenin vakitle daha düşük bir hâl alması geliyor. Bu da bir bakıma ağırlık yapmasına sebep oluyor ve vakitle duruşu etkiliyor. Öbür bir açıklamaya nazaran ağızdan soluyan şahıslarda lisanın durumu aşağılara kadar gidiyor. Olağanda dinlenme sırasında bile üstte olan lisan, bu şahıslarda ağız tabanında yer alıyor.
- Ağızdan solumanın öncesi ve sonrası
Ağzın alt kısmına bu sebeple çok daha fazla yük biniyor ve üst dudak ile burun kullanılmadığı için bir nevi fonksiyonsuz kalmaya başlıyorlar. Bunun sonucunda birtakım yerler az birtakım yerler çok çalıştığı için hem yüzde tutarsız bir gelişme oluyor ve bu yüzden olağandan farklı bir görünüş ortaya çıkıyor, hem de dişlerin uzayış formu bundan berbat biçimde etkileniyor.
Çocuklar daha gelişim devrinde oldukları için bunun tesirleri onlarda daha rahat görülür. Ama bu, yetişkinlerin rahat olması gerektiği manasına gelmiyor. Çünkü muhakkak başlı değişiklikler kesinlikle ağızdan soluma yoluyla görülecektir. Uyku problemleri (uyku apnesi gibi) ve horlamaların başlaması bunlardan kimileri.
Başka ne üzere ziyanlar bulunuyor?
Kulak enfeksiyonları, diş çürümesi, makus bir nefes, sinüzit ve üst hava yolu enfeksiyonları, karşılaşabileceğiniz meselelerin birkaçı. Buna ek olarak günlük rutininizi etkileyecek şeyler de bulunuyor. Bunlara örnek olarak da bitkin hissetmeyi ve az evvel söylediğimiz üzere sonradan başlayan horlamayı gösterebiliriz.
Eğer küçük yaşta bunun dermanına bakılmazsa geri dönüşü için farklı operasyonlar gerekebilir. Olayı ekstrem düzeylere de çıkarabiliriz. Çünkü ağızdan solumayı alışkanlık hâline getiren çocuklarda bu durum engellenmediğinde iş uzun yüz sendromuna kadar gidebiliyor. Bu da günlük aktivitelerde ekstradan zorluk yaşanacağı manasına geliyor.
Konu hakkındaki fikirlerinizi yorum kısmında paylaşabilirsiniz.
Kaynaklar: Cambrian Dental, Glen Park Dental, Reflective Smiles, My Faceology, Suwanee Dental Care, Britannica, Evrim Ağacı, Healthline