Dizinin iki kısmında The Entire History of You ve Crocodile insanların anılarına teknoloji sayesinde erişim sağlanabileceği iletisini veren birbirinden farklı öyküler işleniyor The Entire History of You kısmında karısının kendisini aldattığını düşünen bir adamın karısının anılarına erişmeye çalışması husus ediliyor
Dizinin 4 dönem 3 kısmı olan 1899 izle Crocodile’de ise bireylerin başlarının içine bir beyin implantı vücut içerisine yerleştirilen bir nesne sokuluyor böylelikle kişinin anılarına erişilebiliyor Dizide bu aygıt polisler ve dedektifler tarafından hata işlemiş şahısların sorgulanması amacıyla kullanılıyor Aslında düşündüğünüzde gerçek hayatta da cürümle uğraş edenlerin böyle bir teknolojik alet kullanarak kabahati büsbütün ortadan kaldırmaları mümkün olabilirmiş üzere gelebilir O halde gelin ütopik görünen bu durumun gerçek olup olamayacağını birlikte tartışalım
Esasen bu mevzunun dizide ele alınış biçimi izleyicilere şu bildirisi veriyor Teknolojik bir cihaz beyninizin içindeyken insani içgüdülerinizin ve tepkilerinizin nasıl olabileceğini oturup bir seyredin
Dizide anıları kaydedip sonra ortaya çıkaran bu aygıt cinayet işlemiş birinin suçunu itiraf etmesi için kullanılıyor Cinayeti işleyen bayan alete sonuna kadar dirense de en sonunda aygıt galip geliyor ve bayanın yaptıkları ortaya çıkıyor Fazla spoiler olmaması ismine şöyle anlatalım kadın bu süreçte gerçekler ortaya çıkmasın diye paranoyaklaşıp diğer teşebbüslerde daha bulunuyor Yani bu aygıttan kendini korumak isteyen birinin psikolojik olarak yapabileceklerinin sınırı olmadığını bu örnekte görmüş oluyoruz Kısacası bu durum insan psikolojisi için tehlikeli diyebiliriz
Hatta bu alef izle diziden evvel Total Recall Blade Runner Strange Days üzere sinemalarda de misal hususlar işlendiğini söyleyebiliriz Dizide implatın kaydettiği anıları uzaktan kumandayla dijital bir ekrana yansıtıp izlemenin mümkün olduğunu görebilirsiniz Pekala giyilebilir teknoloji bunu gerçek hayatta da yaşamamızı sağlayan gelişmelere imza atabilir mi
Teoride bu durum şöyle olabilir
Öncelikle gerçek hayatta bunu gerçekleştirebilmek için bedene yerleştirilen bir giyilebilir video ve ses kayıt cihazına gereksinim var Bu alanda çalışan uzmanlara nazaran geniş bir depolama kapasitesi olan beynin içine yerleştirilebilir yahut taşınabilir bir aygıt bu süreçte bize eşlik etmeli Bu aygıtın depolama alanı değerli zira alice in borderland izle kaydedilecek çok anı var Anılar kaydedildikten sonra tekrar izlemek için kontakt lensin yahut gözlüğün de gerektiğini söyleyebiliriz
Mesela Meta Mark Zuckerberg’in kurucularından biri olduğu şirket tek dokunuşta ses ve görüntü kaydı yapabilme özelliği olan akıllı gözlükleri piyasaya sürmeyi planlıyor Yani o biçim bir aygıtı üzerimize giymemiz gerekiyor Olağan bunlar görmek için kullanılan sıradan gözlükler veya lensler değil Bunlar görüntüleme ve yine oynatma özelliği olan teknolojik aygıtlardır
Black Mirror’da beynin içine yerleştirilen aygıt anıları harici olarak değil dahili olarak kaydediyor üzere düşünebilirsiniz Yani bu anıların kaydedilmesi için ekstra bir sürece gerek olmadığı aygıt american gigolo izle takılıyken kendisinin kayıt ve depolama fonksiyonunu otomatik olarak üstlendiği anlamına geliyor
Daha açık bir sözle bu aygıt beyninizde takılıyken gözünüzün gördüğü kulağınızın duyduğu bedeninizin temas ettiği her tecrübenin otomatik olarak kaydedilip sonra tekrardan izlenebilen hatıralara dönüşmesi mümkün oluyor Gördüğünüz üzere teoride her şey yoluna uygunmuş pratikte de yapılabilirmiş gibi geliyor fakat işler tam olarak düşündüğünüz üzere olmayabilir
Peki bunun hayata geçip geçemeyeceği konusunda bilim ne söylüyor
Kaliforniya Üniversitesinde yapılan bir araştırmada araştırmacılar bir kişinin gördüğü şeyleri yani görsel algısını yeniden düzenleyebilmek için çeşitli hesaplamalar yapıp işlevsel manyetik rezonans görüntüleme fMRI süreci uyguluyor andropoz izle Denekler uzunca bir müddet MRI manyetik rezonans görüntüleme yani bildiğiniz emar aygıtında oturuyor Uzmanlar kişilerin gördükleri manzaraların bilgilerini beyinlerine işleyen kısımdaki görsel korteks kan akışını gözlemlerken bu sırada iştirakçilere iki tane sinema fragmanı izletiyor
Daha sonra ise akademisyenler şahısların fragmandaki görselleri gördükten sonra ortaya çıkan beyin aktivitelerini kaydediyor Aslında bunu yapmalarının maksadı insanların izledikleri görüntülerin beyin aktivitelerini nasıl uyandırdığını kestirim etmek diyebiliriz
Esasen bu araştırmada yer alan akademisyen Jack Gallant’e nazaran çalışmanın maksadı deneklere izletilen kliplerin beyin hareketlerini nasıl etkilediğini bulduktan sonra o bulgulara göre bir hesaplama modeli çıkartıp tekrar bir görselleştirme arcane izle oluşturabilmek Yani en basitiyle size şöyle söyleyelim İnternette en çok izlediğiniz görüntülere nazaran karşınıza eser reklamlarının çıktığı oluyordur Misal bir ayakkabı markasının sitesinde gezindikten sonra rastgele bir sitede o ayakkabı markasının reklamlarını görmeniz tam da bu araştırmanın amaçladığı şey diyebiliriz
Şimdi bunun mevzumuzla alakası da şu Bu araştırmadan çıkan sonuca nazaran kimsenin bilmediği ve görmediği anılarınız yarın bir gün bu türlü bir teknolojiye maruz kaldığında o anılara benzeyen yeni manzaralar üretilebilir Yani bu türlü bir mümkünlük var Ancak bu tarz bir durum kelam konusu olduğunda natürel ki burada kimi etik meseleler ortaya ask kumardir izle çıkabilir Mesela her anı şahsî ve özeldir Öteki birisi tarafından kullanılmak istendiğinde hafızanın gizliliği ihlal edilmiş olur
Tabii olasılıkları bir kenara bırakırsak şu an için anıları kaydedip sonradan tekrar izlemek mümkün değil
Beynin depolama alanındaki moleküllerin nasıl işlediği bilimin de henüz net olarak anladığı bir konu değildir Örneğin beyindeki algılama depolama ve yine hatırlama süreçlerinin ortaya çıkmasında çeşitli bileşenlerin rolü vardır Ki bunlar hala araştırılan sorunlardır Bir de glia merkezi hudut sisteminde bulunan pendim hücreleri astrositler mikrogliyave oligodendrositler üzere kimi bileşenlerin beyin aktivitelerine ne formda katıldığı da şimdi çözülmüş değil
Hafızanın işlenmesi aslinda ozgursun izle ile ilgili yapılan çalışmalar da çoğunlukla üstte verdiğimiz araştırma örneği üzere görsel hafıza ile ilgili Yani şimdi ses ve dokunma ile ilgili hafızamızın teknolojik olarak işlenebileceği bir gelişmeye sahip değiliz Ki düşünün beyin bile bilim tarafından tam olarak çözülmemiş beynin sinirsel hücrelerinin kapsamlı bir haritası konektom çıkarılmamışken bu gelişmelerin meydana gelmesi kelam konusu olabilir mi
Ayrıca bir de insanın anılarını unutma durumu göz önüne alındığında yaşananlar kayıt altına alınsa bile yüzde yüz bunu o kişinin yaşadığı üzere izlememiz mümkün olamaz Sonuçta teknolojinin unuttuğumuz yaşanmışlıkları beynimizin içine girip tekrar hatırlatma üzere bir fonksiyonu ayak isleri izle şu anlık yok Kelamın özü insan beyni bilimin bile daha tam olarak çözebildiği bir organ olmadığı için Black Mirror dizisindeki bu bölümler şimdilik gerçek olamayacak bilim kurgu fantezilerine benziyor
- Kaynaklar Science Abc, Medium
- Görsel Kaynakları The New York Times, Quanta Magazine, Quanta Magazine 2, WellTuned by BCBST, Inc, Healthily
