Herhangi bir rahatsızlık hissederek hastaneye gittiğimiz vakit tabip kan analizi ve gibisi testler ile bedenimizde aksi giden şeyleri görmek ister. Lakin bedenimizin içinde olanlar kadar dışarı attıklarımız da sağlığımızla ilgili bilgiler verir. Örneğin idrar analizinde dansite yani yoğunluk ölçümü, vücudumuzun aldığımız sıvı ve gibisi hususları nasıl işlediğini ve hangi atıkları dışarı sağlıklı bir biçimde atabildiğini gösterir.
Dansite sözü tek başına kullanıldığında yoğunluk manasına gelirken tıp alanında, bilhassa de idrar testlerinde bir hususun bedende hangi oranda atıldığını gösterir. Yani idrar dansite son derece değerlidir, bu nedenle de yüksekliği ve düşüklüğü üzere durumlarda dikkat edilmesi gerekir. Gelin idrar dansite nedir, neden ölçülür yakından bakalım ve yüksekliği ile düşüklüğü durumunda neler olur tüm ayrıntılarıyla görelim.
İçindekiler
Öncelikle, dansite nedir?
Dansite sözcüğünün kelime manası bir unsurun özkütlesi, bir hususun yoğunluğu demektir. Belirli bir hacimde bir hususun ne kadar kütlesi varsa o hususun dansite oranı da o kadar yüksektir. Bu manası nedeniyle pek çok farklı alanda dansite oranından bahsedilmektedir.
Tıp alanında dansite nedir? İdrar analizinde dansite:
Yazımızın konusu olan tıp alanında dansite, bedenimizde bulunan kemik ve idrar üzere yapılardaki bir unsurun yoğunluğunu söz eder. Yani bedenimizin hangi noktasında hangi unsurun durumu ölçülmek isteniyorsa orada bir dansite oranından bahsedilir. Dansite ile en sık karşılaştığımız tıbbi süreç ise idrar analizidir.
Vücudumuz fazla suyu, fazla minareli ve beden tarafından işlenmeyen atık unsurları idrar yoluyla dışarı atar. Pek çok farklı nedene bağlı olarak doktorunuz sizden idrar analizi istediği vakit idrarınız üzerinde spesifik gravite testi yapılır. Bu test ile idrardaki farklı hususların yoğunluğu ölçülür ve ölçüm sonucu elde edilen dansite oranı böbrek işlevi başta olmak üzere pek çok sıhhat durumu hakkında bilgi verir.
İdrar dansite testi neden yapılır?
- Vücudun susuz kalma durumu olan dehidratasyonda
- Aşı sıvı tüketilmesi durumunda
- Şok yaşanması durumunda
- Yalancı diyabet olarak bilinen diabetes insipidus durumunda
- Böbrek yetmezliği yaşayan hastalarda
- Böbrek enfeksiyonu kuşkusu varsa
- Kalp yetmezliği kuşkusu varsa
- İdrar yolları enfeksiyonu kuşkusu varsa
- Kanda sodyum düşüklüğü durumu olan hiponatremide
- Kanda sodyum yüksekliği durumu olan hipernatremide
Hastadan idrar dansite testi yani idrar analizi istendiği durumlar genel olarak bu biçimde. Tıpkı bedenimizin içinde olanlar üzere vücudumuzdan dışarı attıklarımız da sıhhatimiz hakkında bilgilendirici olduğu için pek çok farklı durumda idrar analizi istenebilir.
İdrar analizi kolay bir testtir ve birçok vakit hastanın rastgele bir ön hazırlık yapmasına gerek yoktur. Lakin dansite oranı ölçülecek hususa nazaran hekiminiz test öncesi birtakım ilaçları bırakmanızı, özel bir ilaç almanızı ve pancar, böğürtlen, bakla, havuç üzere idrar rengini değiştirme özelliği bulunan kimi besinleri tüketmemenizi isteyebilir.
İdeal idrar dansite aralığı ne kadar olmalı?
Kişiden şahsa ya da sahip olunan hastalığa nazaran değişse de ideal idrar dansite aralığı 1002 ile 1035 ortasında kabul edilmektedir. Genel olarak koyu renkli idrarın dansite oranı yüksek, açık renkli idrarın dansite oranı düşük kabul edilir lakin sırf renk ve koku üzere süreksiz durumlara bakarak bir iddia yapılmamalıdır.
İdrar dansite düşüklüğü ne manaya gelir, sebebi nedir?
Özel durumlar dışında kişinin dansite oranının 1002’den az olduğu durumlar idrar dansite düşüklüğü olarak isimlendirilir. Bu durumda hasta çok sıvı tüketiyor ya da sık sık susuyor olabilir. İdrar dansite düşüklüğüne neden olan durumlardan kimileri şu biçimde;
- Yalancı diyabet olarak bilinen diabetes insipidus
- Böbrek yetmezliği
- Fazla susama nedeniyle çok sıvı tüketmek
- Böbrekte bulunan tübüler hücrelerinde meydana gelen hasar
İdrar dansite yüksekliği ne manaya gelir, sebebi nedir?
Özel durumlar dışında kişinin dansite oranının 1035’ten yüksek olduğu durumlar idrar dansite yüksekliği olarak isimlendirilir. Hasta çok sıvı tüketmediği için idrar yoğunlaşmış ve dansite oranı da artmıştır. İdrar dansite yüksekliğine neden olan durumlardan kimileri şu halde;
- Vücudun susuz kalma durumu olan dehidratasyon
- İshal ve kusma üzere bedenin susuz kalmasına neden olan durumlar
- Kalp yetmezliği
- Şok yaşanması durumu
- İdrarda glukoz fazlalığı
- İdrarda protein fazlalığı
- İdrarda beyaz ya da kırmızı kan hücresi fazlalığı
- İdrarda bakteri fazlalığı
- İdrarda kristalize olmuş unsur fazlalığı
İdrar dansite oranını olağan bedeller ortasında tutmak için yapmanız gerekenler:
Gün içinde gereğince sıvı tükettiğinizden emin olun:
Çay, kahve, meyve suyu üzere farklı içecekler susuzluğunuzu gideriyor olabilir fakat bunların hiçbiri bedenin muhtaçlığı olan suyun yerini tutmaz. Bedenin gereksinimi olan su ölçüsü her 25 kilo için 1 litredir. Yani 75 kilo olan bir kişi gün içinde 3 litre su içmelidir. Elbette bunu asla bir anda içmemeli, gün içinde nizamlı olarak su içerek bedenimizin gereksinimini karşılamalıyız.
Alkol ve kafeini sonlandırın:
Alkollü içecekler ile kafein içeren kahve, çay, gazlı içecekler ve çikolata; biz farkında olmasak bile işlenirken vücudumuzdaki suyu kullanır ve susuzluğumuzu giderdikleri için biz fark etmesek de aslında susuz kalırız. Bu nedenle hem bu eserlerin tüketimini sonlandırın hem de tükettikten sonra su için.
Sigarayı bırakın:
Sigaranın saymakla bitmeyecek zararlarından bir tanesi de mesaneyi yani idrar torbasını olumsuz etkilemesidir. Sigaraya hiç başlamayın ya da şayet içiyorsanız bir an evvel bırakın. Boşaltım sisteminizin bile daha yeterli çalıştığını göreceksiniz.
Kabız olmamaya çalışın:
Kabızlık yani dışkı yapamama durumu tıpkı vakitte idrar boşaltım sistemini de etkileyen bir sıkıntıdır. Bu nedenle bol sıvı tüketmeli, zerzevat ve meyve yemeli, lifli besinler tüketmelisiniz. Bağırsak sisteminizin sağlıklı çalışması ruhsal durumunuza bile olumlu yansıyacaktır.
Düzenli idman yapın:
Düzenli antrenman yapmak, kilo almamak ve kilonuzu denetim etmek idrar dansite oranınızı olağan kıymetler ortasında tutmak için yapabileceğiniz en güzel şeydir. Üstelik egzersiz sırasında ve sonrasında çok daha fazla su içmeniz gerektiği için su gereksiniminizi da karşılamış olursunuz.
İdrarınızı tutmayın:
Bazen hijyen şartları ya da ruhsal tansiyonlar nedeniyle idrarımızı saatlerce tutmamız gerekebilir lakin emin olun bu kendinize yapacağınız en makus şeydir. İdrar biriktikçe tüm boşaltım sisteminize ziyan verir, enfeksiyon riskini arttırır ve mesane kaslarınızı zayıflatır.
Pamuklu iç çamaşırı giyin:
Dar ya da naylon kumaşa sahip iç çamaşırları giyiyorsanız bu bölgeniz devamlı terleyecek ve nemli kalacaktır. Nem demek bakteri demektir ve bu bakteriler enfeksiyon riskini arttırır. Bol ve pamuklu kumaştan yapılmış iç çamaşırları giyerek bu riski önleyin. Hem daha rahat olursunuz.
İdrar analizinde karşılaştığımız ve sıhhatimiz hakkında bilgi veren dansite nedir, neden ölçülür, yüksekliği ve düşüklüğü ne manaya gelir gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız sırf bilgilendirme gayelidir. Tüm sıhhat hususlarında olduğu üzere idrar dansite hakkında da en yanlışsız ve size özel bilgiyi uzman bir tabipten almanız gerektiğini unutmayın.
