İlk başta 2007 yılında fırlatılması planlanan, ama karşılaşılan problemler, yapılan geliştirme ve güncellemelerle fırlatışı yıllarca ertelenen James Webb Uzay Teleskobu, 25 Aralık 2021’de uzaya fırlatılmıştı. Teleskobun birinci renkli görselleri de geçtiğimiz günlerde NASA tarafından paylaşılmıştı.
Peki James Webb Uzay Teleskobu, çektiği bu fotoğrafları Dünya’ya nasıl gönderdi? Teleskop, çektiği fotoğrafları göndermeden evvel nerede depoladı? Gelin, pek çoğunuzu şaşırtma potansiyeli olan bu soruların yanıtlarına bakalım.
Veriler nasıl gönderiliyor?
- James Webb Uzay Teleskobu, bulunduğu L2 noktası ve öbür Lagrange noktaları.
James Webb Uzay Teleskobu, beklentilerinizin tersine her manada son teknolojiyi barındırmıyor. Teleskop elbette birtakım teknolojilerinde son ve hatta birinci kere kullanılan teknolojilere yer verse de, uzun periyodik dayanıklılık ve güvenilirlik için sağlamlığı bilinen teknolojiler kulanılıyor.
Dünya’dan 1,5 milyon kilometre uzaklıkta bulunan Teleskop, çektiği fotoğrafları dünyaya ‘Ka bandı’ frekansları üzerinden gönderiyor. James Webb’in vazife sistemleri mühendisi olan Michael Menzel’e nazaran teleskop, 25,9 gigahertzlik kanal üzerinden saniyede 28 megabayt data gönderebiliyor.
Bu ana frekansın yanı sıra teleskop, S bandında iki kanaldan da bilgi gönderimi sağlıyor. Bu kanallardan biri 2,09 GHz iken kanal üzerinden saniyede 16 kilobit bilgi transferi sağlanabiliyor. İkinci kanal olan 2,27 GHz’lik kanal ise saniyede 40 kilobit bilgi gönderebiliyor. Bu kanal, ekseriyetle teleskobun operasyonel durumu ve sistemlerin sıhhati üzere teleskobun durumu hakkında bilgilerin alınması için kullanılıyor.
James Webb Uzay Teleskobu, Parker Solar uzay aracı, Transiting Exoplanet Survey Anteni ve Voyager uzay araçları üzere pek çok aracın bağlı olduğu ‘Deep Space Network (DSN – Derin Uzay Ağı)’ ağına bağlı durumda. Bu ağ, dünya çapında üç noktaya yerleştirilmiş anten ile canlı tutuluyor: Avustralya, İspanya ve Kaliforniya.
Tabii Teleskop 7/24 Dünya’ya bağlı durumda değil, pekala elde ettiği dataları Dünya’ya göndermeden nerede depoluyor?
Paylaşılan bilgilere nazaran James Webb, pek çoğunuzu şaşırtacak formda yalnızca 68 GB’lık bir SSD’ye yer veriyor. Bu depolama alanının %3’ü mühendislik ve telemetri bilgilerine ayrılıyor. Bunun dışında toplam depolama alanının uzaydaki radyasyonun verdiği ziyan nedeniyle önümüzdeki 10 yıl içinde 60 GB’a düşmesi bekleniyor.
Elbette uzayın derinliklerinden elde edilen bilgiler, 68 GB’lık SSD içinde uzun periyodik kalmıyor. Çünkü depolama alanı sırf 24 saat içinde elde edilen dataları depolayabilecek büyüklükte. James Webb Uzay Teleskobu ise gün içinde belirlenen aralıklarda elde ettiği datayı Dünya’ya aktarıyor ve depolama alanından siliyor.
James Webb Uzay Teleskobu, günde 57 GB’lık veri elde edebilirken Hubble’da bu paha sadece 2 GB idi.
