Her şeyden evvel; mouse ve klavye kullanırken uymanız gereken kurallar, yanlışsız bir oturuş biçimi ile başlıyor. Sağlıklı bir bilgisayar kullanıcısı olmak için gerçek halde oturuyor olmak son derece kıymetli. Yanlış konumda oturan kullanıcılar, bileklerini olması gerekenden daha büyük bir açı ile fiyat. Bileklerin bu biçimde pozisyonlandırılması da vakitle el ve kol ağrılarına sebebiyet verir.
‘Ergonomi’ ekseriyetle konfor ve rahatlık sözcükleriyle karıştırılıyor. Konfor, bireyin somut olarak rahatlığı iken; ergonomi ise literatürde ‘’iş bilimi’’ olarak geçiyor. En kolay haliyle özetlemek gerekirse ergonomi; bireyin sıhhatini, konforunu, psikolojisini gözeterek çevresel faktörlerle ahengi diyebiliriz. Bir objenin ergonomik olması ise o objenin kelam konusu şartlar içerisinde, kullanıma elverişli olduğu manasına geliyor.
Ergonomik eserler, sağlıklı olmayı sağlıyor
Bilgisayarlar artık gerek iş gerek günlük kullanım olsun hayatımızın vazgeçilmez bir kesimi haline gelmiş durumdalar. “Bilgisayar kullanırken en çok haşır neşir olduğumuz donanım” dediğimizde çoğumuzun aklına birinci olarak monitör geliyor olsa da aslında hep avucumuzun içinde bulunan mouse ve klavye, fizikî olarak en çok kullandığımız bilgisayar donanımı konumundalar.
Hal bu türlü olunca da kullandığımız klavye ya da mouse’un tasarımı daha da fazla değer kazanıyor. Estetik, baktığımızda güzel hissetmemizi sağlayan bir öge olsa da ergonomi, daima parmaklarımızın altında olan bu donanımlarda kullanıcıya direkt ‘sağlık’ olarak geri dönüyor.
Özellikle iş ya da oyun üzere uzun saatler kullanacağınız durumlarda ergonomik bir klavye ya da mouse seçmemek eklem ve kas ağrıları,duruş bozuklukları kaçınılmaz bir hale getirebiliyor. Dolayısı ile şayet rastgele bir nedenle bilgisayar başında uzun saatler geçiriyorsanız öbür tüm ayrıntıların yanı sıra alacağınız klavye ya da mouse’un ergonomisini de göz önünde bulundurmanızda yarar var.
Ergonomik mouse seçerken dikkat etmeniz gerekenler
Mouse, tüm bilgisayar donanımları ortasında fizikî olarak en fazla temas ettiğimiz donanımların başında geliyor. Doğal olarak kullandığımız mouse’un ergonomik olması, öteki tüm donanımlardan daha fazla değer arz ediyor. Mouse satın almadan evvel dikkat etmemiz gerekenleri şu formda sıralayabiliriz:
- Kullanım alışkanlığı ve maksadı tespit edilmeli
- Tutuş ve kavrama kolaylığı olan, elinize uygun boyuttakiler seçilmeli
- Oyun oynama ve uzun çalışmalar ön plandaysa; bilekteki baskıyı azaltacak, ön koldaki gerginliği hafifletecek mouse’lara yönelinmeli
- Zayıf temas ve gecikme ihtimallerine karşı, kablolu ya da kablosuz olarak seçim yapılmalı
Doğru mouse’u seçmek için hangi emelle kullanacağımızı da belirlemek değerli bir mevzu. Çünkü iş odaklı bir kullanım ile oyun odaklı bir kullanımda mouse’u kavrama formumuzdan kullanacağımız tuşlara kadar pek çok farklılık bulunuyor. Amaç ve alışkanlıklarınıza nazaran seçtiğiniz farenizi kullanırken birinci olarak elinizi hangi durumda tuttuğunuza dikkat etmelisiniz.
Elinizi yanlışsız konumda tutabilmek için öncelikle klavye-mouse yüksekliğinin eşit olması gerekiyor. Aksi takdirde bilek, daima olarak aşikâr bir açıda bükülmeye maruz kalarak vakitle sıhhat meselelerine yol açabilir. Ayrıyeten mouse kullanırken dikkat edilmesi gereken bir öbür nokta da bileğinizin düz bir çizgide durması gerekliliği. Daima farklı açılarda duran bilek, bir mühlet sonra yorulacak ve ortopedik meselelere neden olacaktır.
Seçtiğiniz mouse ergonomik olsa bile, boyutu elinizin büyüklüğüne uygun değilse, kullanım sırasında elin formdan şekile girmesi sonucu rahatsızlıklar meydana getirir. Bu yüzden elinizden çok küçük ya da çok büyük mouse kullanmamaya itina göstermelisiniz.
Ergonomik klavye seçerken dikkat etmeniz gerekenler
Mouse’dan sonra fizikî olarak en fazla temas ettiğimiz donanım ise klavye. İster iş odaklı kullanımda olsun isterse de oyun odaklı kullanımda olsun, düzgün bir klavyenin kıymeti tartışılmaz bir husus. Doğru klavye seçimi, en az mouse konusunda anlattıklarımız kadar değerli ve hakikat klavyeyi seçerken dikkat etmeniz gerekenler şu halde:
- Sağlıklı bir duruş için gerekli olan eşit klavye-mouse yüksekliği sağlanamıyorsa, avuçları ve ön kolu destekleyecek ergonomik klavyeler tercih edilmeli
- Uzun periyodik kullanımlar için, elinizi kaldırmadan tuş ekibini kullanma imkanı sunan klavyeler idealdir
- Film izleme, müzik dinleme üzere rahatlatıcı aktiviteler için kullanılacaksa, multimedya özelliği olan klavyeler; fare kullanmanıza gerek kalmadan, ses ve medyayı tuşlar ile yönlerdimenize imkan sunar.
- Aydınlatmalı tuş grubuna sahip klavyeler ise gece çalışmayı sevenlerin, sabaha kadar oyun oynayanların işini kolaylaştıracak cinste.
Birbiri ile uyumlu klavye ve mouse kullanmanın avantajları
Klavye ve mouse’unuzu başka ayrı alabileceğiniz üzere set halinde de alabilirsiniz. Klavye mouse seti almak, birebir teknolojiye sahip olmaları bakımından randıman sunarken, eserleri farklı ayrı almaya oranla daha ucuz klavye fiyatları ve mouse fiyatları ile karşılaşmanızı sağlar. Pek çok klavye mouse seti, tek tek alınan eserlere nazaran ekstra işlevler sunar. Ayrıyeten su geçirmez bir set almak, üzerine su, kahve üzere içeceklerin dökülmesi durumunda donanımlarınızın ‘sağlığından’ telaş etmemenizi sağlar.
Klavye ve mouse bakımı yaparken dikkat edilmesi gerekenler
Aldığınız eserleri ne kadar uzun mühlet kullanacağınız, onlara ne kadar âlâ baktığınızla paraleldir. Bu noktada hami pedler ve kılıflar, donanımlarımızı muhafaza konusunda birincil yardımcılarımız oluyor. Şayet bir klavye mouse set aldıysanız, bu kılıfları daha uygun fiyatlı halde bulabilmek mümkün oluyor. Klavye mouse bakımı sırasında dikkat etmeniz gerekenler şu halde:
- Bakımı yapılacak donanımların güç ilişkileri kesilmeli.
- Kablolu olanların kabloları, kablosuz olanların aküleri sökülmeli.
- Tuşlar ortasında biriken kalıntılar, derecesi en düşük pozisyona getirilerek, bu iş için uygun olarak üretilmiş makinelerle temizlenmeli
- Nemli mikrofiber bez yardımı ile yüzey paklığı yapılıp, akabinde kuru bir bezle nemi alınmalı.
