İnsan kanında bile bulunmaya başlayan mikroplastik modülleri ilerleyen süreçte büyük sıhhat meselelerine yol açabilir. Uzmanlar bu durumun korkutucu olduğunu söylüyor. Sakarya Üniversitesi Etraf Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç Dr. Meral Yurtsever, birtakım poşet çaylar üzerine yaptığı araştırmada, farklı markalarda 11 bardak poşetinin 4’ünde, 11 demlik poşetinin ise tamamında mikroplastiğe rastladı.
Tabiatta çözünmesi yüzyıllar sürebilen plastikler bu süreçte boyutları 1 mikrometreyle 5 milimetre ortasındaki parçacıklara, yani mikroplastiklere dönüşebiliyor.
Hollanda’da yapılan ve sonuçları bu yılın Mart ayında açıklanan bir araştırmada, birinci sefer insan kanında mikroplastiğe rastlanmıştı. Çalışmada, kan örneklerinde, içecek şişeler, besin ambalajları ve giysi üretiminde yaygın kullanılan PET plastik, besin ve mesken eserlerinin paketlenmesinde kullanılan polistiren ve plastik poşet imalinde kullanılan polietilen tespit edilmişti.
Doç. Dr. Meral Yurtsever, TÜBİTAK (118Y515) projesi kapsamında poşet çayla demleme yapıldığında çaya poşetten mikroplastik geçip geçmediğini araştırdı.
Çalışmasında kimi poşet çaylarda mikroplastiğe rastlayan Yurtsever, AA muhabirine, ‘Ortalama olarak bir demlik poşetinden 13 bin mikroplastik parçacığın içeceğimize, yani çaya geçtiğini gördüm. Burada benim incelemede kullandığım teknikle 3 mikrometre boyutuna kadar olan mikroplastik kesimlerini tespit edebiliyoruz. Yani çaya 3 mikrometreyle 5 milimetre ortasında 13 bin kadar mikroplastiğin geçtiğini söyleyebiliriz.’ dedi.
Araştırmada selüloz olarak bilinen, farklı markalarda 11 bardak poşetini ve 11 demlik poşetini inceledi.
Yurtsever, demlik poşetlerinin tamamının plastik ekli dokudan yapıldığını, bardak poşetlerinin 4’ünün yüzde 100 selülozdan imal edildiğini, 7 adedinin ise plastik içerdiğini saptadığını söyledi. Yurtsever, ‘Benim incelediğim 11 demlik poşetinin tamamının plastik katkılı olduğunu ve bu plastiklerin de polyester, polipropilen, polietilen olduğunu gördüm.’ diye konuştu.
Son vakitlerde piyasaya çıkan çubuk çaylar üretildiği gereç nedeniyle daha çok mikroplastik barındırıyor.
Yurtsever, son periyotta piyasaya çıkan çubuk çaylar hakkında da şu ikazlarda bulundu:
‘Bir de yeni kuşak yeni moda poşet çaylar var ancak poşet çay dediğim stick çaylar, kalem çay diye de geçiyor. Baktığımızda bunlar bir çubuk görünümünde ve delikleri var, içinde de çay var. Bunu tahlil ettiğimizde polipropilen materyal ile kaplanmış olduğunu gördük ve bundan da içeceğimiz çaya plastik salımı oluyor.’
Küçük modüllere bölünse dahi plastiklerin hiçbir özelliğinin değişmediğini vurgulayan Yurtsever, yutulan yahut temas edilen mikroplastiklerin toksik tesire neden olduğunu aktardı.
Pekala hangi çayı içmeliyiz?
Poşet çay yerine dökme çay kullanılmasını tavsiye eden Yurtsever, ‘Tüketicinin aslında çok ambalaj içermeyen eserlere yönelmesi daha yanlışsız olur. Dökme çayları tercih edebiliriz. Poşet çaylar, tamam, pratikliği inkar edilemez lakin nitekim etrafa ve beşere tesirleri ve yükü olabilir. Yalnızca mikroplastik kirliliği açısından değil. Poşet çayları düşündüğümüzde o ek poşet, etiket, zımba ya da yapıştırıcı, pamuk iplik vs. düşündüğümüzde ekstradan çöp üretmiş oluyoruz lakin dökme çay kullandığımızda direkt onu alıp bir çaydanlıkta demliyoruz.’ dedi.
